Computational Thinking = Bilgisayarca Düşünme?

Merhaba:

Öncelikle, bir tanım yaparak başlayayım;

Computational Thinking (Bilgisayarca Düşünme) terimini bilgisayarları üretim amaçlı olarak hayat problemlerinin çözümünde kullanabilmek için gerekli olan bilgi, beceri ve tutumlara sahip olmak diye tanımlamak mümkündür.

Bu düşünme becerisi insanlara özgü birşeydir. Bilgisayarları üretim amaçlı kullanmak için gereken bilgi, beceri ve tutumlardan oluşur (daha fazla bilgi için aşağıdaki çalışmalara bakabilirsiniz).

“It is
possible to define Computational Thinking briefly as having the knowledge,
skill and attitudes necessary to be able to use the computers in the solution
of the life problems for production purposes (Özden, M. Y., 2015).”

1. Ozgen Korkmaz, Recep Cakır, M. Yasar Ozden (2015) “Bilgisayarca Düşünme Beceri Düzeyleri Ölçeğinin (BDBD) Ortaokul Düzeyine Uyarlanmasi” Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, Gazi Journal Of Education Sciences, 1 (2), 143-162.
http://gazipublishing.com/media/uploads/images/GEBD_MAKALELER/Say_2/article_9_yayinlanacak.pdf

2. Ö. Korkmaz, R. Çakır, M.Y. Özden, A. Oluk, S. Sarıoğlu (2015) “Bireylerin Bilgisayarca Düşünme Becerilerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi” Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 34 (2), 68-87.

http://dergipark.gov.tr/download/article-file/188388

Yurtdışı yayın
3. Korkmaz, Ö., Çakir, R., & Özden, M. Y. (2017). A validity and reliability study of the computational thinking scales (CTS). Computers in Human Behavior, 72, 558-569. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0747563217300055

Bugün twitter’da şöyle bir mesaj gördüm “…. Bilgisayar öğretmenleri ile Bilişimsel Düşünme dersi-oyun tasarımı ….”

Burada mevzu bahis olan eğer Computational Thinking = Bilişimsel Düşünme ise yakından uzaktan ilgisinin olmadığını söyleyebilirim. Eğer terimler üzerinden gidersek Bilişim = Bilgi + İletişim terimlerinden üretilen bir birleşik kelime. bunun Computational kelimesinin ne İngilizcesi ne de Türkçe’siyle ilişkisi var. Amaç ben ürettim oldu ise biraz anlaşılabilir ama temeli olmadığı sürekli olarak itirazlar olacaktır. Bilgisayarlarla ilgili birşey konuşuyorsak onu karşılayacak birşeyler söylemeliyiz (biz Türkçe’de computer kelimesini bilgisayar olarak kullanmaya başladık, tuttu da şimdi bunların düşünme biçimi bilişimsel olunca bilişimatör mü? diyeceğiz bu cihazlara?). İnsanlar insanca, hayvanlar hayvanca, Türkler Türkçe, Almanlar Almanca konuşur ve düşünürler. Unutmayın, bütün dil bilimcilerin kabul ettiği bir sav var “kavram anadilde edinilir” kavramların çoğunluğu özellikle soyut olanları bir düşünce ürünüdür.

Aslında bir şeyi netleştirmekte fayda var eğer yapamazsak bu sorun devam edecek. Eğer derdimiz yeni nesilleri üretici olarak yetiştirmek istiyorsak onlara Bilgisayar Eğitimi vermeliyiz. Bunu da en iyi Bilgisayar Öğretmenleri araclığıyla yapabliriz. Bunun dışındaki bilişim falan filan mevzuyu sulandırıyor. Ayrıca, bu Bilişim kelimesi bazen iyiden karışıklığa neden oluyor. İngilize olarak kısaltması IT. IT = Information Technology fakat bizde ki arkadaşlar bunu IT = Instructional Technology olarak yorumluyorlar yabancı literaturde IT = Information Technology olmasına rağmen. IT, bizde oluyor Öğretim Teknolojisi ve kendini Öğretim Teknoloğu olarak adlandıran arkadaşlar içeriği buna göre şekillendirmeye çalışıyorlar. Halbuki, bizdekinin Öğretmeni olmaz, Öğretim Teknolojisini mi? öğretecekler öğrencilere. Okul, Öğretmen ve Öğrenci göz önüne alındığında Öğretim Teknolojisi Temel Eğitim de ne ders olur ne de öğrencilere seçmeli ya da zorunlu olarak okutulacak bir dersin içeriği olabilir. Amaç, Information Technology ise bu durumda da Instructional Technology ile araç bazında kullanım dışında bir ilgisi yoktur. O zaman, biz çocukların ne öğrenmesine yardımcı olacağız sorusunun cevabı bize yardımcı olabilir, Yabancı terimler üzerinden gideyim, başlangıç seviyeleri için Information Technology (IT), sonrasında ise Algoritmic – Computational Thinking (Bilgisayarca Düşünme) becerilerini kazandırmak için Computer Education (Bilgisayar Eğitimi) gerekir.

Öğretim Teknolojisi (Instructional Technology) ne olacak derseniz lisans üstü seviye de herhangi bir alanda lisans derecesine sahip kişilere lisansüstü bir derece olarak verilebilir, Öğretmenlikle ilgisi yoktur. Sonuç olarak, Bilgisayar Eğitimini kavramsal olarak kabul etmeyen kişilerin televizyonlarda bu konu da uzman olarak konuşmalarını tam anlayamıyorum. Kendilerini Öğretim Teknoloğu olarak tanımlayan arkadaşların öncelikle Bilgisayar Eğitimi, Bilgisayar Öğretmenliği konularında ki düşüncelerini açıklamalarında fayda var.

Saygılarımla

M. Yaşar Özden